BS CKI Nguyễn Quốc Thành, Trưởng khoa Nội thần kinh, Bệnh viện Đa khoa khu vực Long Khánh cho biết, năm 2023, bệnh viện tiếp nhận 900 bệnh nhân bị đột quỵ, trong đó 826 trường hợp bị nhồi m.áu não.
Độ t.uổi trung bình của các bệnh nhân là 65, tuy nhiên có những ca mới 30 t.uổi.
Bác sĩ Nguyễn Quốc Thành kiểm tra chức năng vận động của ông C. sau khi được cấp cứu qua cơn nguy hiểm
Đáng lưu ý, chỉ có 176 ca đột quỵ nhập viện cấp cứu trong giờ “vàng”, tức là trong vòng 4,5 giờ đồng hồ kể từ khi xuất hiện triệu chứng của bệnh đột quỵ, còn lại vào bệnh viện trễ. Nhiều bệnh nhân và người nhà bệnh nhân chưa biết về bệnh đột quỵ.
Đang chăm sóc chồng là N.M.C., 50 t.uổi bị đột quỵ tại Bệnh viện Đa khoa khu vực Long Khánh, bà Nguyễn Thị Yến Ly (xã Hàng Gòn, TP.Long Khánh) cho hay, khoảng 2 giờ rưỡi sáng, bà nghe thấy chồng la ú ớ, giơ tay, giơ chân, mắt trợn ngược. Do chưa từng nghe và không biết các triệu chứng của bệnh đột quỵ, bà Ly tưởng chồng bị trúng gió nên lấy dầu gió xoa cho chồng. Nhưng càng được xoa dầu, chân tay chồng càng yếu dần, không nói được nữa. Vội vàng chạy đi hỏi người thân, bà Ly mới biết chồng bị đột quỵ và đưa vào bệnh viện cấp cứu.
“Thấy chồng yếu liệt nửa bên người, không nói được, tôi vô cùng lo sợ, không biết bệnh viện có chữa trị được không. Rất may được các bác sĩ tư vấn tận tình, cấp cứu khẩn cấp, sau vài ngày, sức khỏe của chồng tôi đã cải thiện” – bà Ly nói.
Theo BS Nguyễn Quốc Thành, ông C. bị bệnh cao huyết áp nhưng chủ quan nên uống thuốc không đều. Những ngày vừa qua, thời tiết trở lạnh làm co mạch dẫn đến tăng huyết áp hoặc huyết áp không ổn định. Ngoài ra, bệnh nhân cũng thường xuyên làm việc nặng, có yếu tố nguy cơ là uống nhiều rượu gây viêm gan do rượu. Tất cả các yếu tố trên cộng lại gây ra tình trạng xuất huyết não.
Sau khi tiếp nhận bệnh, các bác sĩ đã khẩn trương cấp cứu, kiểm soát huyết áp, chống phù não tốt nên bệnh nhân đã qua cơn nguy hiểm, chỉ còn yếu nhẹ nửa người bên phải. Bệnh nhân sẽ được tập vật lý trị liệu để có thể trở về cuộc sống sinh hoạt đời thường. Tuy nhiên, để tránh tái phát đột quỵ, bệnh nhân cần đi khám sức khỏe định kỳ, uống thuốc huyết áp đều đặn, bỏ rượu bia, t.huốc l.á.
BS Thành khuyến cáo, người dân khi có các triệu chứng của bệnh đột quỵ cần nhanh chóng đến các bệnh viện có điều trị bệnh đột quỵ để được cấp cứu kịp thời. Đồng Nai hiện có 5 bệnh viện có thể điều trị được bệnh đột quỵ gồm: Đa khoa Đồng Nai, Đa khoa Thống Nhất, Đa khoa khu vực Long Khánh, Hoàn Mỹ ITO Đồng Nai, Đa khoa khu vực Định Quán. Người dân ở gần bệnh viện nào thì khẩn trương đến bệnh viện đó, không nên chần chừ hay chuyển bệnh nhân đến những cơ sở không thể điều trị được bệnh đột quỵ, tránh mất thời gian vô ích.
B.é g.ái 1 t.uổi đột quỵ
Bệnh nhi xuất hiện triệu chứng co giật nhiều lần, kéo dài khoảng 1 phút, tại bệnh viện địa phương, bác sĩ chỉ định trẻ phải chuyển lên TP.HCM khẩn cấp.
Đầu tháng 8, b.é g.ái P.H.A (1 t.uổi, sống ở Cần Thơ) đột ngột co giật tay chân bên trái. Tình trạng này diễn ra trong khoảng một phút rồi bé tỉnh táo. Nhưng vài giờ sau, bé co giật lại nên mẹ vội đưa đi bệnh viện.
Ở bệnh viện địa phương, các bác sĩ quyết định chuyển bé đến Bệnh viện Nhi đồng 2 TP.HCM. Tại đây, trẻ vẫn co giật thêm vài lần và yếu nhẹ tay chân bên trái. Kết quả chụp CT ghi nhận có bất thường ở bán cầu não bên phải.
Các bác sĩ tiếp tục thực hiện các khảo sát tìm nguyên nhân, xác nhận bé bị nhồi m.áu não bán cầu não phải, hẹp mạch m.áu não liên với vùng nhồi m.áu não, trên khảo sát cộng hưởng từ. Hiện Khoa Thần kinh và Khoa Ngoại Thần kinh phối hợp, tìm gải pháp điều trị tối ưu cho bệnh nhi.
B.é g.ái 1 t.uổi được chuyển gấp đến Bệnh viện Nhi đồng 2 TP.HCM.
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Lê Trung Hiếu, Trưởng khoa Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 2 cho biết, đây là trường hợp nhồi m.áu não ở trẻ nhũ nhi, có thể liên quan bất thường bẩm sinh mạch m.áu não.
Theo bác sĩ Hiếu, đột quỵ là bệnh cảnh ít gặp ở t.rẻ e.m. Người dưới 18 t.uổi bị đột quỵ chiếm tỷ lệ từ 3 – 25/100.000 người, tuy nhiên bệnh vẫn là nguyên nhân t.ử v.ong và tàn phế đáng kể.
Đột quỵ ở t.rẻ e.m gồm hai dạng là nhồi m.áu não và xuất huyết não. Khoảng 80% nhồi m.áu não t.rẻ e.m liên quan động mạch não.
Trên thực tế, các nhóm nguy cơ gây nhồi m.áu não rất nhiều, gồm: bệnh tim mạch, bệnh lí tăng đông, bệnh ác tính về m.áu, bệnh về huyết học, bệnh n.hiễm t.rùng thần kinh trung ương, bệnh tự miễn, bệnh vùng đầu mặt cổ hoặc các bệnh mô liên kết, chần thương, phẫu thuật não…
Cũng như ở người lớn, nhồi m.áu não t.rẻ e.m thường khởi phát đột ngột với triệu chứng co giật tay chân, yếu liệt tay chân một bên, méo miệng, nói khó. Trong đó, triệu chứng co giật gặp ở t.rẻ e.m nhiều hơn ở người lớn.
Tuy nhiên, việc nhận diện đột quỵ ở trẻ nhỏ khá khó khăn, nhất là các triệu chứng về ngôn ngữ, rối loạn cảm giác. Thêm nữa, vì đột quỵ ít xảy ra ở trẻ nhỏ nên phụ huynh chưa quan tâm và cảnh giác. Biểu hiện ban đầu chưa rõ ràng cũng dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Ví dụ khi trẻ nhức đầu, mất ý thức tạm thời, lên cơn co giật sễ bị nhầm với bệnh động kinh, yếu liệt tay chân dễ nhầm sang biến chứng viêm não, nôn ói có thể nhầm sang bệnh tiêu hóa.
Bên cạnh đó, việc sơ cứu sai cách đột quỵ như cạo gió, vắt chanh, châm kim ở đầu ngón tay khiến cho việc can thiệp kém hiệu quả. Nguyên tắc quan trọng nhất của sơ cứu đột quỵ là đưa bệnh nhân đến bệnh viện càng sớm càng tốt, nếu không sẽ để lại những di chứng nặng nề đến suốt đời.
Trẻ nhỏ có thể đối mặt với các di chứng nặng nề như liệt nửa người, mất khả năng nói, khả năng nhận thức, ghi nhớ kém, yếu liệt tay, chân…
Khi tiếp nhận trẻ nghi ngờ đột quỵ, các bác sĩ thực hiện nhiều xét nghiệm chuyên sâu để tìm nguyên nhân trong đó có chụp CT não, cộng hưởng từ não, khảo sát mạch m.áu não trong và ngoại hộp sọ. Bác sĩ Nguyễ Lê Trung Hiếu lưu ý, xấp xỉ 40 – 50% nhồi m.áu não t.rẻ e.m không tìm thấy nguyên nhân.
“Hiện chưa có khuyến cáo điều trị chuẩn cho nhồi m.áu não t.rẻ e.m. Tùy theo từng trường hợp cụ thể, căn nguyên gây bệnh sẽ được điều trị nội khoa, dùng thuốc để dự phòng tái phát hoặc can thiệp mạch m.áu não”, bác sĩ Hiếu nói.