Ngoài việc uống nhiều nước thì cân bằng chế độ ăn cũng rất cần thiết để tránh sỏi thận hình thành.
Thực phẩm bạn nạp vào cơ thể hằng ngày có thể góp phần gây ra sỏi thận. Vậy nên hãy đảm bảo bạn uống nhiều nước mỗi ngày và không để cơ thể trong tình trạng mất nước. Sỏi thận hình thành khi một số khoáng chất tập trung trong nước tiểu và tạo thành tinh thể cứng. Bằng cách uống nhiều nước, bạn có thể giảm nồng độ của các khoáng chất này. Hãy đặt mục tiêu uống 8 đến 12 cốc nước mỗi ngày để đẩy lùi sỏi thận.
Loại sỏi thận phổ biến nhất là sỏi canxi oxalate. Trên thực tế, khoảng 80% sỏi thận được tạo thành từ canxi oxalate. Cái tên có thể khiến bạn nghĩ rằng bạn nên ăn một chế độ ăn ít canxi để tránh mắc phải chúng, nhưng thực tế bạn nên làm ngược lại.
Hầu hết những người phát triển sỏi canxi oxalate đều hấp thụ quá nhiều oxalate. Oxalate được ruột hấp thụ và đi vào m.áu. Cơ thể sử dụng những gì cơ thể cần và gửi lượng dư thừa đến thận để bài tiết qua nước tiểu. Trong nước tiểu, nồng độ oxalate cao hơn có thể kết hợp với canxi gây sỏi thận.
Nhiều loại thực phẩm chúng ta ăn có chứa oxalate, vì vậy rất khó thực hiện chế độ ăn kiêng hạn chế oxalate. Vậy nên cách tốt nhất là đảm bảo chế độ ăn uống của bạn có nhiều thực phẩm giàu canxi. Canxi trong chế độ ăn uống liên kết với oxalate bên trong ruột giúp giảm oxalate có sẵn hấp thụ vào m.áu và lượng đi qua thận cũng thấp hơn.
Nguồn canxi tốt trong chế độ ăn uống bao gồm các sản phẩm từ sữa ít béo hoặc không béo, chẳng hạn như sữa, sữa chua và phô mai. Các lựa chọn giàu canxi khác bao gồm đậu phụ, bông cải xanh, cá mòi, rau xanh, hạnh nhân và đậu đen.
Bạn cũng nên hạn chế protein, đặc biệt là protein động vật, vì lượng lớn sẽ làm tăng khả năng bị sỏi thận. Chế độ ăn giàu protein có tính axit và làm giảm số lượng chất ức chế sỏi tự nhiên trong nước tiểu. Ngoài ra, chế độ ăn giàu protein có xu hướng chứa nhiều oxalate hơn.
Mặc dù trà và cà phê có chứa một ít oxalate nhưng nếu không uống thường xuyên thì nguy cơ phát triển sỏi là không cao. Thậm chí, một số nghiên cứu cho thấy uống một lượng vừa phải trà và cà phê thực sự có thể làm giảm nguy cơ sỏi thận. Nói chung, nếu bạn uống đồ uống có chứa caffein, hãy giữ lượng caffeine hàng ngày không quá 400 miligam.
Người bị suy thận nên ăn uống thế nào để tránh bệnh nặng thêm?
Bệnh suy thận ngày càng có xu hướng trẻ hóa, thậm chí có rất nhiều người trẻ đi khám đã mắc suy thận nặng.
Điển hình là trường hợp hot Tiktoker Thiều Thanh Yến, mới đây cho biết cô hoàn toàn bất ngờ khi được chẩn đoán bị suy thận độ 3.
Thiều Thanh Yến (SN 1993) là một trong những hot Tiktoker nổi tiếng trên mạng nhờ tài ăn nói và có nhiều vlog chia sẻ về những câu chuyện trong đời sống hay những clip dạy làm đẹp, trang điểm theo phong cách hấp dẫn. Tuy nhiên, mới đây, nữ Tiktoker này đã bất ngờ chia sẻ với cộng đồng mạng về việc bản thân đang bị suy thận độ 3.
Trong video đăng tải trên kênh của mình, Thiều Thanh Yến cho biết, cô vẫn cảm thấy bình thường khỏe mạnh. Chỉ đến khi bệnh trở nặng, cô mới thấy có một số dấu hiệu như: đi tiểu có bọt, nước tiểu đậm màu, bị đau lưng, cảm, tăng huyết áp… Đi khám được bác sĩ chẩn đoán mắc bệnh suy thận giai đoạn 3. Đây là giai đoạn không thể phục hồi mà chỉ có thể bảo tồn và chờ đến ngày chạy thận hoặc thay thận.
Theo ThS.BS Trịnh Thị Thanh Hằng, Phó trưởng khoa Thận tiết niệu – lọc m.áu, BV Hữu Nghị, suy thận ngày càng có xu hướng trẻ hóa, thậm chí có rất nhiều người trẻ đi khám đã mắc suy thận giai đoạn cuối.
Bệnh thận mạn được chia làm 5 giai đoạn dựa trên mức lọc cầu thận. Ở mức độ 1,2 là những bất thường về cấu trúc và chưa gây ra rối loạn về chức năng thận. Từ mức độ 3, bệnh nhân bắt đầu có những rối loạn chức năng thận.
Suy thận thường được phát hiện muộn do những tổn thương tiến triển âm thầm. Người bệnh thích nghi dần với các biểu hiệu mơ hồ, không rõ ràng. Đối tượng dễ bỏ qua nhất là những người trẻ t.uổi do tâm lý chủ quan, lơ là với những bất thường của cơ thể. Điều này khiến hầu hết người bệnh không tự phát hiện được khi suy thận ở mức độ nhẹ.
Bệnh suy thận ngày càng có xu hướng trẻ hóa.
2. Suy thận nên ăn uống thế nào để kiểm soát bệnh?
Theo các chuyên gia y tế, những người mắc bệnh thận mạn tính cần thay đổi chế độ ăn uống để tránh làm tổn thương thêm thận. Chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp bảo tồn chức năng thận và giảm một số triệu chứng mệt mỏi, chán ăn, các vấn đề về tiểu tiện và đau thận.
Tùy thuộc vào mức độ tổn thương thận, bác sĩ có thể đề xuất các mức hạn chế ăn kiêng khác nhau. Khi thận bị tổn thương càng nặng, người bệnh càng cần phải thực hiện nghiêm ngặt chế độ ăn uống.
Theo ThS.BS Trịnh Thị Thanh Hằng, người bệnh suy thận cần lưu ý có chế độ dinh dưỡng lành mạnh; tránh ăn đồ ăn nhiều muối, đường, dầu mỡ. Cần bổ sung rau, trái cây.
Bệnh nhân cần được bác sĩ tư vấn cụ thể cho từng trường hợp, từng giai đoạn vì có những giai đoạn phải hạn chế ăn một số loại rau, hoa quả. Cần uống đủ nước, tránh thừa dịch trong cơ thể.
3. Cách ăn uống tốt cho thận
Đối với người bị bệnh thận, điều quan trọng là phải theo dõi chế độ ăn uống vì thận của họ không thể loại bỏ các chất thải tốt như bình thường. Những thực phẩm được khuyên nên hạn chế trong chế độ ăn kiêng của người mắc bệnh thận bao gồm: natri, kali, phot pho, protein và chất lỏng (nếu mắc bệnh thận tiến triển).
Một kế hoạch ăn uống thân thiện với thận có thể giúp người bệnh khỏe mạnh hơn và làm chậm quá trình tổn thương thận. Theo Quỹ Thận Hoa Kỳ, kế hoạch ăn uống thân thiện với thận bao gồm các loại thực phẩm tốt cho thận và hạn chế các loại thực phẩm và chất lỏng khác để một số khoáng chất trong những thực phẩm đó (như kali) không tích tụ ở mức cao trong cơ thể người bệnh.
Ăn đúng lượng và đúng loại protein
Ăn quá ít chất đạm có thể khiến da, tóc và móng tay yếu đi nhưng ăn quá nhiều chất đạm có thể khiến thận phải làm việc vất vả hơn và gây ra nhiều tổn thương hơn.
Lượng protein nên ăn phụ thuộc vào kích thước cơ thể, mức độ hoạt động và sức khỏe của người bệnh. Bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể yêu cầu người bệnh hạn chế protein hoặc thay đổi loại protein. Ví dụ cần ăn nhiều protein nạc hơn như trứng nguyên quả, thịt gà không da.
Chọn đúng loại chất béo
Chất béo giúp cung cấp năng lượng và sử dụng một số vitamin trong thức ăn. Tuy nhiên, quá nhiều chất béo có thể dẫn đến tăng cân và bệnh tim. Người bệnh thận nên hạn chế chất béo và chọn chất béo lành mạnh hơn khi có thể như dầu ô liu.
Chọn carbohydrate nguyên hạt
Khi mắc bệnh thận, tốt nhất nên chọn ngũ cốc nguyên hạt và các loại carbs lành mạnh như trái cây và rau quả. Carbs không lành mạnh bao gồm đường, mật ong, kẹo bánh, nước ngọt và các loại đồ uống có đường khác.
Người bệnh suy thận nên ăn nhạt, chọn ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc.
Chọn và chế biến thực phẩm có ít natri
Natri (muối) là một khoáng chất có trong hầu hết các loại thực phẩm. Nó có nhiều vai trò quan trọng đối với cơ thể. Lượng natri được tìm thấy tự nhiên trong thực phẩm đủ để cung cấp cho cơ thể. Nhưng ăn thực phẩm đóng gói và thêm muối vào thực phẩm có thể dẫn đến ăn quá nhiều natri.
Quá nhiều natri có thể khiến bạn khát nước và khiến cơ thể giữ nước, dẫn đến sưng tấy và tăng huyết áp. Điều này có thể làm tổn thương thận nhiều hơn và khiến tim phải làm việc nhiều hơn.
Một trong những điều tốt nhất người bệnh có thể làm là hạn chế lượng natri ăn vào. Nguyên tắc chung là tiêu thụ ít hơn 2.300 miligam natri mỗi ngày.
Kiểm soát khẩu phần ăn
Kiểm soát tốt khẩu phần ăn là điều quan trọng trong kế hoạch ăn uống thân thiện với thận. Nên ăn chậm và ngừng ăn khi đã no. Phải mất khoảng 20 phút để dạ dày báo cho não biết rằng bạn đã no. Nếu ăn quá nhanh, bạn có thể ăn nhiều hơn mức cần thiết. Tránh ăn trong khi làm việc khác như xem ti vi hoặc lái xe. Khi bị phân tâm, bạn có thể không nhận ra mình đã ăn bao nhiêu.
